Samenvatting van ‘Zieke Belgen: strengere regels, meer langdurig zieken’ van Roeland Byl , redacteur, uit Trends van 31/10/2019

Alle inspanningen om meer langdurig zieken aan het werk te krijgen ten spijt zijn er vandaag ruim 800.000 zieken, waarvan iets minder dan de helft al meer dan één jaar thuis zit. Het prijskaartje voor de overheid aan ziekte- en de invaliditeitsuitkeringen bij het Riziv overschrijft ruim de 8 miljard euro.
De door de regering ingevoerde re-integratieplannen hebben blijkbaar niet het gewenste effect.

WELKE REDENEN ZIJN ER HIERVOOR?

1. De pensioenleeftijd is verhoogd, en dus ook het aantal oudere werknemers. Hierdoor zijn er ook meer werknemers met ouderdomskwalen. De vergrijzing doet de duur van de arbeidsongeschiktheid toenemen. Oudere werknemers zijn gemiddeld minder vaak, maar wel langer ziek dan hun jongere collega’s.
2. Daarnaast is langdurige ziekte voor vele andere werknemers door o.a. de afbouw van het brugpensioen de enige mogelijkheid geworden om de loopbaan te beëindigen.
3. Een aantal maatregelen die in het regeerakkoord stonden voor de responsabilisering van artsen, werkgevers en werknemers, is niet of laattijdig uitgevoerd.

VOORSTELLEN

1. De invoering van het re-integratietraject heeft wel een mentaliteitswijziging op gang gebracht. In plaats van te kijken naar wat iemand niet meer kan, wordt gekeken naar welke activiteiten nog wel kunnen, de zogenoemde restcapaciteit. Een voorstel is het klassieke ziektebriefje te vervangen door een fit note, waarin artsen omschrijven wat een patiënt wél nog kan.
2. Een tweede voorstel is de primaire arbeidsongeschiktheid te laten voortduren, ook na één jaar, zolang er kans is op een werkhervatting. In plaats van iedere langdurig zieke na een jaar administratief het statuut van invalide toe te kennen, wordt dit etiket pas gekleefd na evaluatie van de overblijvende capaciteit.
3. Een ander voorstel is veel sneller de mogelijkheden op de arbeidsmarkt te bekijken en een alternatieve oplossing uit te kiezen, geen vier maanden. Het is bekend dat wie zes weken afwezig is op het werk, vaak thuis blijft om redenen die niets meer met de initiële gezondheidsproblemen te maken hebben. Meer specifiek zou de quickscan die de adviserende artsen van het ziekenfonds nu na drie maanden uitvoeren, plaats maken voor een diepgaande evaluatie : iets meer tijd en geld aan de initiële evaluatie spenderen, zou renderen doordat de kansen op een werkhervatting hierdoor enorm stijgen.

CONCLUSIE VAN AWELL

Het artikel in Trends vermeldt geen besluit. Zelf zou ik toevoegen dat ondanks een zeer grote stijging van het aantal re-integratietrajecten (in 2014 was 1.07% van alle zieke werknemers in een re-integratietraject; in 2018 was dit bijna verdubbeld tot 1,92%; cijfers ACERTA) het een zeer klein percentage blijkt; ook is het zo dat er nog zeer veel werkhervattingen na ziekte gebeuren in onderlinge ‘vrijwillige’ afspraak tussen werknemer en werkgever, zonder dat er sprake is van een formele re-integratie (een vijfvoud!).

Vragen over dit artikel en/of over andere zaken omtrent re-integratie kan u bij Awell, telefonisch of rechtstreeks op de website, terecht. Steeds ter uwen beschikking.